به نقل از «ایران اکونومیست»

چله» به نام ایران و افغانستان ثبت جهانی شد

تاریخ انتشار: ۹ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۰۷۲۴۵

«شب یلدا/چله» به عنوان نوزدهمین میراث ناملموس ایران مشترک با افغانستان در یونسکو ثبت جهانی شد.

به گزارش ایران اکونومیست، پرونده شب چله یا یلدا که ایران در همکاری با افغانستان آن را تهیه کرده است، با وجود ایرادها و نقطه نظرات نمایندگان بسیاری از کشورها، سرانجام موفق شد در هفدهمین نشست کمیته بین‌دولت‌ها برای پاسداری از میراث‌ فرهنگی ناملموس یونسکو ثبت شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نمایندگان برخی کشورها از جمله بنگلادش، ازبکستان، ‌ سوئیس، کره جنوبی، عربستان، اسلواکی، چک نسبت به حفاظت از این میراث ناملموس در افغانستان با توجه به وضعیت این کشور و ناامنی‌هایی که به آن اشاره شد، نگرانی‌ها و نقطه نظراتی را وارد کردند، درحالی‌که کشورهای دیگری همچون مالزی و هندوستان از ثبت این پرونده به نام دو کشور ایران و افغانستان اعلام حمایت کردند.

ایران پرونده یلدا را از سال ۱۳۹۳ در یونسکو به اشتراک گذاشته بود تا به عنوان میراث ناملموس چندملیتی ثبت شد، اما تا حدود شش سال بعد از آن، هیچ کشوری مشارکت در این پرونده را نپذیرفت. ایران سرانجام این پرونده را در مشترک با افعانستان به یونسکو ارائه کرد.

آیین شب یلدا ۲۹ آذرماه ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

در پرونده یلدا، این عنصر چنین تعریف شده است: «یلدا، سال‌جشن کهنی است که در آن فزونی روشنایی خورشید، نور و حرارت زندگی مورد توجه برگزارکنندگانش قرار می‌گیرد. انقلاب زمستانی در نیمکره شمالی برابر با یکم دی‌ماه در تقویم ایرای است و این تاریخ مصادف با آغاز روند بلندتر شدن روزها در این منطقه است.

در آخرین شب پاییز خانواده‌ها در منزل بزرگتر فامیل دورهم بر سر سفره شب یلدا جمع می‌شوند و یلدا را جشن می‌گیرند. در برگزاری یلدا، کودکان به عنوان مجریان آینده و زنان محور زندگی و خانواده و بسترساز، گردهم آمدن اقوام و دوستان مطرح هستند. بزرگترهای فامیل به عنوان حاملان فعلی و ناقلان این جشن آیینی شناخته می‌شوند.

در جریان برگزاری بخش های مختلف یلدا، ارزش‌هایی چون هویت فرهنگی، توجه به طبیعت و گاهشماری سنتی، ارج نهادن به جایگاه مهم زنان و کودکان در خانواده، آشتی، دوستی، ‌مهمان‌نوازی و آشنایی با محترم شمردن بیان‌های گوناگون فرهنگی مورد توجه قرار می‌گیرند و به نسل آینده منتقل می‌شوند.

یلدا به سبب شاخصه‌های اقلیم زیستی مردمان این سرزمین و ارتباط آن با طبیعت و کیهان، از روزگار کهن تا به امروز استمرار داشته است و متناسب با گذر زمان تغییراتی ظاهری در نحوه برگزاری آن دیده می‌شود اما ساختار و ماهیت آن تغییری نکرده است و همچنان اقوام گوناگون این سرزمین‌ها «یلدا» را برگزار می‌کنند.»

ایران علاوه‌بر یلدا، پنج پرونده دیگر «هنر ساختن و نواختن رباب» (مشترک با تاجیکستان و ازبکستان)، «جشن مهرگان» (مشترک با تاجیکستان)، «سوزن‌دوزی ترکمن/ ترکمن‌دوزی» (مشترک با ترکمنستان)   و «پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشم برای بافندگی» (مشترک با افغانستان، آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان) را در هفدهمین کمیته بین‌دولت‌ها برای پاسداری از میراث‌ فرهنگی ناملموس یونسکو که هم‌اکنون در مراکش درحال برگزاری است، در نوبت بررسی دارد.

پیش از ثبت این عنصر ناملموس در یونسکو، در همین کمیته که هم‌اکنون در شهر رباط مراکش با حضور معاون میراث فرهنگی کشورمان درحال برگزاری است، «مهارت ساختن و نواختن ساز عود» مشترک بین ایران و سوریه ثبت شد.

پیش از آن نیز، مهارت سنتی قالی‌بافی در کاشان، ردیف‌ موسیقی ایرانی، تعزیه، موسیقی بخشی‌های خراسان، نقالی و داستان‌سرایی نمایشی در ایران، نوروز، هنر ساختن و نواختن کمانچه، آیین‌های پهلوانی یا زورخانه‌ای، مهارت ساخت و نواختن دوتار، دانش ساخت لنج، فرهنگ پخت و تقسیم نان لواش، قالی‌شویان، مهارت‌های سنتی قالی بافی در فارس، چوگان، نگارگری ایرانی، آیین زیارت کلیسای تادئوس و برنامه ملی پاسداری از هنر خوشنویسی، به نام ایران و یا مشترک با کشورهای دیگر در یونسکو ثبت شده است.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: شب یلدا ، شب چله ، ایران و افغانستان ، یونسکو ، میراث ناملموس ، میراث جهانی یونسکو

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: شب یلدا شب چله ایران و افغانستان یونسکو میراث ناملموس میراث جهانی یونسکو میراث ناملموس شب یلدا ثبت شد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۰۷۲۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

یک جام و دو فینال/ ایران به دنبال فتح آسیا؛افغانستان در پی فصل نو

به گزارش خبرنگار مهر، رقابت‌های جام ملت‌های ۲۰۲۴ فوتسال آسیا به ایستگاه پایانی رسیده است و امروز یک شنبه دیدارهای رده بندی و نهایی برای تعیین ۴ تیم برتر برگزار خواهد شد و تیم ملی فوتسال کشورمان در دیدار نهایی به مصاف تایلند خواهد رفت.

فینال پلی آف، ساعت ۸:۳۰

این دوره از مسابقات جام ملت‌های آسیا ۲ فینال را تجربه خواهد کرد. رقابت‌های جام ملت‌های آسیا حکم انتخابی جام جهانی را دارد و ۴ تیم راه یافته به نیمه نهایی جواز حضور در جام جهانی ۲۰۲۴ ازبکستان را کسب کرند. اما از آنجا که ازبکستان به عنوان میزبان جام جهانی ۲۰۲۴ به طور پیش فرض در جام جهانی شرکت خواهد کرد و از آن جا که این تیم به نیمه نهایی صعود کرده است، دیدارهای پلی آف برای تعیین سهمیه چهارم آسیا برگزار شد و ۴ تیم بازنده مرحله نیمه نهایی به مصاف هم رفتند.

افغانستان پس از برتری برابر عراق به فینال این بازی‌ها رسید و قرقیزستان هم موفق شد با شکست ویتنام شانس خود را برای حضور در جام جهانی امتحان کند.

به این ترتیب، تیم‌های ملی فوتسال افغانستان و قرقیزستان از ساعت ۸:۳۰ برای تعیین آخرین سهمیه جام جهانی به مصاف هم خواهند رفت. هیچکدام از این دو تیم پیش از این تجربه حضور در جام جهانی را نداشته اند و اگر بتوانند در این دیدار حساس به برتری برسند فصلی جدید را در تاریخ فوتسال خود رقم خواهند زد.

تیم ملی فوتسال افغانستان با هدایت مجید مرتضایی برای نخستین بار در جام ملت‌های آسیا شرکت کرده بود و توانست با صعود به مرحله یک چهارم نهایی، به عنوان پدیده این بازی‌ها معرفی شود.

دیدار رده بندی، ساعت ۱۱:۳۰

تیم‌های ملی فوتسال تاجیکستان و ازبکستان از ساعت ۱۱:۳۰ دیدار رده بندی این مسابقات را برگزار خواهند کرد. هر دو تیم در مرحله نیمه نهایی عملکرد بسیار خوبی از خود به نمایش گذاشتند و تا آخرین لحظه تسلیم حریفان قدرتمند خود نشدند و فقط در ضربات پنالتی بود که قافله را باختند.

ازبکستان در دیدار برابر ایران توانست قهرمان ۱۲ دوره این مسابقات را با نتیجه ۳ به ۳ متوقف کند و تاجیکستان هم موفق شد تایلند میزبان را با همین نتیجه متوقف کند. اما در ضربات پنالتی مغلوب مهارت دروازه‌بان‌های حریف شدند تا شانس حضور در فینال را از دست بدهند.

ازبکستان در آخرین دوره این رقابت‌ها در سال ۲۰۲۲ با برتری ۸ بر ۲ برابر تایلند عنوان سومی را کسب کرد. این تیم تاکنون ۶ بار در دیدار رده بندی حضور داشته است که به ۵ عنوان سوم و یک چهارمی رسیده است. ضمن اینکه ازبکستان ۴ بار هم نایب قهرمان این بازی‌ها شده است.

اما ازبکستان برای نخستین بار به مرحله نیمه نهایی صعود کرده بود و در این دیدار تلاش می‌کند با کسب عنوان سومی مسابقات، با خاطره‌ای خوش به این ماجراجویی و شگفتی سازی ادامه دهد.

فینال قهرمانی آسیا، ساعت ۱۴:۳۰

تایلند پیش از این در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۸ میزبانی این بازی‌ها را برعهده داشت که در سال ۲۰۰۰ در دیدار رده بندی موفق شد با نتیجه ۸ بر ۶ ژاپن را شکست دهد و به عنوان سوم دست پیدا کند.

در سال ۲۰۰۸ تایلند توانست به دیدار نهایی راه پیدا کند اما با نتیجه ۴ بر صفر مغلوب ایران شد و به مقام دوم رسید. تایلندی‌ها علاوه بر سال ۲۰۰۸، یک بار هم در سال ۲۰۱۲ توانستند به فینال آسیا برسند که برابر ژاپن با نتیجه ۶ بر یک مغلوب شدند و باز هم عنوان دومی را کسب کردند.

تایلندی‌ها امیدوارند بتوانند در این دوره با بهره گیری از امتیاز میزبانی، تاریخ سازی کنند و به عنوان قهرمانی در آسیا برسند.

اما شاگردان شمسایی پس از ناکامی در دوره قبل و از شکست برابر ژاپن در دیدار نهایی، عزم خود را برای کسب سیزدهمین قهرمانی در آسیا جزم کرده اند و می‌خواهند ثابت کنند که همچنان قهرمان بلامنازع آسیا هستند.

کد خبر 6090178